سدهای موجود در برابر تولید و صادرات سوهان
آنچه در این مقاله می خوانید...
مقدمهتاریخچه سوهانصادرات سوهان بیشتر به کدام کشورها صورت میگیرد؟موانع موجود بر سر راه تولید و صادرات سوهانسخن پایانیمقدمه
به طور کلی رشد و توسعه از چالشها و ارکان مهم برای هر کشور و جامعهای است. رشد و توسعه صادرات از جمله مواردی است که مستقیما بر درآمد یک کشور و گردش اقتصادی آن اثر گذاشته و از این رو حائز اهمیت است. همچنین رشد صادرات، علاوه بر افزایش درآمد، فرصتهایی را جهت شناسایی و توسعه محصولات بومی و داخلی در بازارهای جهانی فراهم میکند. بنابراین شایسته است که برنامهریزیهایی پیرامون این امر صورت گیرد تا ثبات اقتصادی و تجارت داخلی بیش از پیش تقویت گردد. شرایط آب و هوایی مختلف و محصولات کشاورزی گوناگون، زمینه را برای تولید و صادرات محصولاتی چون غذا و شیرینیجات فراهم کرده و امروزه شیرینیها و شکلاتها یکی از موردعلاقهترین محصولات در سراسر جهان هستند که صادرات آنها روزانه بیشتر از قبل موردتوجه قرار میگیرد. در داخل کشور ما نیز صادرات سوهان و محصولات مختلف دیگری چون فرش دستبافت، کفش و … مورد توجه اتحادیهها و فعالان این حوزه قرار میگیرند.
سوهان از جمله محبوبترین و مقویترین شیرینیجات بومی ایران میباشد که شامل مواد مغذی مانند جوانه گندم، زعفران، هل، کره، آرد، زرده تخممرغ، پسته، گلاب بوده و تولید آن به روش نیمه سنتی و بدون مواد نگهدارنده میباشد.
مواد اولیه سوهان شامل خواص دارویی و غذایی بسیاری است و این یکی از مواردی است که سوهان را از سایر شیرینیها متمایز میسازد. این محصول خوشمزه و مغذی میتواند به عنوان یک میانوعده عالی در طول روز استفاده شود.
سوهان قم در سال جاری به عنوان یکی از اصیلترین شیرینیهای کشور در فهرست سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) ثبت شده و تولیدکنندگان آن امیدوارند که صادرات سوهان رونق بیشتری بگیرد. در مجموع با وجودِ بیش از ۸۰۰ کارگاه سوهانپزی در داخل کشور و تولید روزانه بیش از ۲۵ تن، هنوز تغییرات چشمگیری در حوزه صادرات این محصول صورت نگرفته و بنابر آمارها، ۶۰ درصد سوهان تولیدی به مصرف داخلی میرسد.
همانطور که پیشتر بیان شد سوهان، شیرینی سنتی و ملی به شمار میرود. این شیرینی به طور ویژه در اصفهان و قم تولید شده و نام آن با این شهرها گره خوردهاست. این شیرینی در انواع مختلفی تولید و تهیه میگردد که شامل: سوهان کنجدی، سوهان گزی، سوهان عسلی، دسر سوهان، سوهان گلنازک، سوهان بادومی، سوهان آردی، سوهان حلوایی، سوهان لقمهای، سوهان خانی و سوهان رویال میباشد. حتی امروزه اقداماتی در جهت تولید نوعی از سوهان بدون گلوکز (برای افراد دیابتی) صورت گرفتهاست.
از جمله ویژگیهای سوهان مرغوب میتوان به این موارد اشاره داشت که رنگ قهوهای روشن و عطر و طعم خوبی داشته و به دندان نمیچسبد. همچنین نوع کره حیوانی و میزان موادی که در پخت سوهان مورد استفاده قرار میگیرد نیز اهمیت دارد. در ادامه به تاریخچه کوتاهی از سوهان، کشورهایی که صادرات سوهان به آن صورت میگیرد و موانع و مشکلاتی که بر سر راه تولید و صادرات این محصول وجود دارد، خواهیم پرداخت.
تاریخچه سوهان
تاریخچه دقیق نوعی از سوهان به نام سوهان حلوایی به دوره قاجار و سالهای بین ۱۲۸۹ تا ۱۲۹۰ بازمیگردد. در آن سالها قرار بود که صحن عقیق حرم مطهر حضرت معصومه (س) افتتاح شود که ملا ابراهیم شماعی، غذای جدیدی تهیه کردهبود که در آن زمان، حلوا نام داشت.
بزرگانی که در مراسم شرکت داشتند حلوا را پس از ناهار خوردند. در این میان یکی از آنان گفت: این چه شیرینی بود که غذای مرا هضم کرد و مثل سوهان غذا را برید؟ از آن روز به بعد این شیرینی مورد استقبال مردمی واقع شد و نام آن از حلوا به سوهان تغییر یافت.
صادرات سوهان بیشتر به کدام کشورها صورت میگیرد؟
صادرات سوهان بیشتر به کشورهای عراق، آمریکا، سوئد، هلند، قطر، امارات و لبنان صورت گرفتهاست و به طور کلی در کشورهای حوزه خلیج فارس از محبوبیت ویژهای برخوردار است.
موانع موجود بر سر راه تولید و صادرات سوهان
- برخی از سوهانها به دلیل عدم نظارت از کیفیت قابل ملاحظه و خوبی برخوردار نیستند. در صورتی که فعالان تولید و صادرات سوهان را در هر شهر به صورت جداگانه و در درون مجموعهای گرد هم آوریم این امر میتواند موجب افزایش ارزش افزوده، سهولت در صادرات و واردات، نظمبخشی و ارتقاء کیفیت سوهانشان در بازارهای صادراتی گردد.
- همگام با کیفیت محصول، بستهبندی سوهانها نیز دارای اهمیت فراوانی است اما متاسفانه بستهبندی و طرحهای روی آنها نیز هزینههای زیادی را به تولیدکننده تحمیل میکند که لازم است تا از سوی مسئولان راهکارهایی در این خصوص ارائه گردد.
- هزینههای سوخت و حاملهای انرژی نظیر قبوض آب و گاز نیز رقم قابل توجهی است و به طور کلی حمایت مالی مناسبی از سوی بانکها و موسسات مالی صورت نمیگیرد و همین امر تولید و صادرات سوهان را با مشکلاتی مواجه ساختهاست.
- عدم ثبات بازار و نوسان نرخ خرید
- بالارفتن هزینههای سرسامآور مالیاتِ واحدهای تولیدی
- نامناسببودن تجهیزات حمل و نقلی و حساسیت سوهان نسبت به گرما
- پایین بودن توان مالی واحدها به منظور تامین حداقل متراژ برای کارگاهها از سوی ادارات بهداشت و سازمان غذا و دارو که منجر به تعطیلی کارگاهها یا فعالیت غیرقانونیشان میگردد.
- بی توجهی به تبلیغات و بازاریابی در سطح جهانی
- مشکلات تبادل مالی
- عدم شناخت رقبای بینالمللی و بازار جهانی
سخن پایانی
همانطور که پیشتر اشاره شد علی رغم وجود تعداد زیادی از کارگاههای سوهانپزی، بسیاری از تولیدکنندگان سوهان به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه با مشکل مواجه شده و کارگاههایی که ۱۰۰ درصد تولید داشتند، تولیدشان به ۲۰ درصد رسیده که این امر به نوبه خود صادرات سوهان را تحت تاثیرقرار میدهد. همچنین سایر موارد ذکر شده در بالا مانند هزینههای بستهبندی، تبلیغات و… نیز بر مشکلات تولیدکنندگان و فعالان این حیطه افزوده و آنها را در تداوم کارشان با مشکلاتی مواجه کرده است.
ارائه حمایتهایی از جانب دولت میتواند موجب حفظ نیروی کار در بیش از ۸۰۰ کارگاه گشته و هم میزان صادرات را افزایش دهد. به طورکلی توجه بیشتر به این صنعت و برداشتن گامهایی در این راستا موجب جهانیشدن بیشتر این محصول همانند فرش، زعفران و پسته گشته و در بهبود اوضاع اقتصادی کشور موثر باشد.
محصولات مرتبط :
مقالات مرتبط :